De eerste Elfstedentocht

Wanneer werd eigenlijk de eerste Elfstedentocht gereden? 2 januari 1909? Welnee, de tocht is al in de eerste helft van de 18e eeuw gereden. Het gedicht De winter in drie zangen maakt melding van een schaatstocht langs de elf Friese steden in één dag. Dat werd in 1740 - mogelijk de strengste winter in eeuwen met 13 weken aaneengesloten vorst - al als een kunststukje gezien.

Waarom dan toch steeds 2 januari 1909? Omdat sport kennelijk pas ontstaat als er een zekere mate van organisatie is en er eenduidige regels zijn. Het rijden van tochten met velen tegelijk vanaf hetzelfde startpunt om een vast startmoment is een idee uit de vorige eeuw. Voordien waren mensen vrij. Het aardige is overigens wel dat die vrijheid nu weer terug is gekomen in de sport. Mensen gaan gewoon in hun eentje of met een groepje vrienden hardlopen of naar een fitnesscentrum. Zij hebben geen regels en organisatie van bobo's nodig.