Foekje Dillema niet naar seksetest
Op zaterdag 8 juli 1950 moet Foekje Dillema zich melden bij een gynaecoloog in het Westeinde Ziekenhuis voor een (geslachts-)keuring. De keuring was voor alle dames verplicht gesteld voor de Europese Kampioenschappen in Brussel op 23 augustus. Foekje is niet naar de keuring gegaan. Ze heeft bij het bestuur van de KNAU afgeschreven. Dat blijkt uit de notulen van het bestuur. Op 13 juli wordt Foekje in Hilversum uit de trein gehaald - op weg naar een wedstrijd in Frankrijk. Ze wordt geschorst voor het leven. De Britse kranten melden in juli dat Dillema is geschorst vanwege haar weigering naar de keuring te gaan. Dat nieuws is mogelijk bewust gelekt vanuit De Telegraaf.
Hoewel de KNAU het archief uit de jaren 50 heeft vernietigd, bleken er nog notulen te zijn in de nalatenschap van oud-bestuurder Bart Kappenburg. We vinden daarin het volgende: op zaterdag 8 juli - de dag van de keuring - vergadert in Hotel Terminus te Utrecht het bestuur van de KNAU samen met de Nationale Technische Commissie. Op de agenda staat onder meer Dillema's afschrijving. Het bestuur besluit dat een van de bestuursleden - Tonnis de Vries haar trainer in het nationale team - contact gaat opnemen met Dillema. Foekje mag zondag nog in Drachten lopen en woensdag met het nationale team in Groningen, de dag voor vertrek naar Frankrijk.
Foekje Dillema is op donderdag 13 juli 1950 geschorst. Wat is er gebeurd tussen zaterdag 8 juli en donderdag 13 juli? Er staat niets meer in de notulen over de kwestie Dillema. Er is na 13 juli nooit meer geschreven over Dillema bij de KNAU. Is Foekje wel gekeurd? De meest voor de hand liggende conclusie is deze:
Tonnis de Vries moest op woensdag 12 juli acte de presence geven op de wedstrijd in Groningen. Zijn nationale team liep er op de sintelbaan van het Stadspark. Fanny en Foekje samen in de estafette. Voor De Vries was dat de gelegenheid om Foekje aan te spreken op haar weigering naar de keuring te gaan. Omdat ze de volgende dag is geschorst, kunnen we veronderstellen dat Foekje heeft volhard in haar weigering. Mogelijk heeft ze gedacht 'Brussel' dan maar gewoon over te slaan. Maar het bestuur dacht daar anders over heeft razendsnel gehandeld.
De Vries heeft woensdagavond teruggemeld aan het bestuur dat Foekje bleef bij haar beslissing en het bestur heeft vervolgens woensdagavond laat besloten dat zij daarom geschorst zou worden. Puck Brouwer zou haar moeten vervangen in Frankrijk. Brouwer is op donderdagochtend vroeg op kantoor gebeld en zij heeft haar spullen gepakt om naar de trein te spoeden. Dat verlaart ook waarom Puck pas op het allerlaatste moment is gevraagd.
Vice-voorziter Dijkstra heeft Foekje in zijn woonplaats Hilversum uit de trein gehaald en te verstaan gegeven dat ze niet meer mocht lopen. Foekje is geschorst omdat ze de seksetest weigerde. Alle feiten vallen nu als puzzelstukjes in elkaar. De losse eindjes zijn bijeen gekomen.
Maar wat nu denken van de weigering van Dillema om naar de keuring te gaan? As ze, zoals veel mensen veronderstellen, in alle opzichten een vrouw was, dan was ze beslist naar de keuring gegaan. Kom maar op, zal ze gedacht hebben. Maar er was natuurlijk wel wat aan de hand met haar. Ze had mannelijke geslachtskenmerken als gevolg van een Y-chromosoom.
De KNAU heeft na de schorsing van Dillema alleen nog laten weten dat Foekje voorlopig rust moet houden op verzoek van de medische commissie. Dat was een gebruikelijke gang van zaken bij dergelijke schorsingen. De KNAU is vervolgens nooit meer teruggekomen op deze zaak. Er zijn ook nooit meer vragen gesteld. Niemand heeft protest aangetekend. Het jaarverslag meldt ook niets meer over de belangrijkste 200 meterloopster van 1950.
We kunnen nog een belangrijke conclusie trekken: de schorsing van Dillema vond op het hoogste niveau plaats. De visie dat de journalist Jan Blankers met wat kornuiten uit de KNAU verantwoordelijk was, kan de prullenbak in. Bovendien zaten er mensen in de TC en het bestuur die Foekje-gezind waren (De Vries/ Kappenburg). Zij zullen nooit zomaar akkoord zijn gegaan met een schorsing. Er zijn dus beslist deugelijke argumenten op tafel gekomen.
Hoewel de KNAU het archief uit de jaren 50 heeft vernietigd, bleken er nog notulen te zijn in de nalatenschap van oud-bestuurder Bart Kappenburg. We vinden daarin het volgende: op zaterdag 8 juli - de dag van de keuring - vergadert in Hotel Terminus te Utrecht het bestuur van de KNAU samen met de Nationale Technische Commissie. Op de agenda staat onder meer Dillema's afschrijving. Het bestuur besluit dat een van de bestuursleden - Tonnis de Vries haar trainer in het nationale team - contact gaat opnemen met Dillema. Foekje mag zondag nog in Drachten lopen en woensdag met het nationale team in Groningen, de dag voor vertrek naar Frankrijk.
Foekje Dillema is op donderdag 13 juli 1950 geschorst. Wat is er gebeurd tussen zaterdag 8 juli en donderdag 13 juli? Er staat niets meer in de notulen over de kwestie Dillema. Er is na 13 juli nooit meer geschreven over Dillema bij de KNAU. Is Foekje wel gekeurd? De meest voor de hand liggende conclusie is deze:
Tonnis de Vries moest op woensdag 12 juli acte de presence geven op de wedstrijd in Groningen. Zijn nationale team liep er op de sintelbaan van het Stadspark. Fanny en Foekje samen in de estafette. Voor De Vries was dat de gelegenheid om Foekje aan te spreken op haar weigering naar de keuring te gaan. Omdat ze de volgende dag is geschorst, kunnen we veronderstellen dat Foekje heeft volhard in haar weigering. Mogelijk heeft ze gedacht 'Brussel' dan maar gewoon over te slaan. Maar het bestuur dacht daar anders over heeft razendsnel gehandeld.
De Vries heeft woensdagavond teruggemeld aan het bestuur dat Foekje bleef bij haar beslissing en het bestur heeft vervolgens woensdagavond laat besloten dat zij daarom geschorst zou worden. Puck Brouwer zou haar moeten vervangen in Frankrijk. Brouwer is op donderdagochtend vroeg op kantoor gebeld en zij heeft haar spullen gepakt om naar de trein te spoeden. Dat verlaart ook waarom Puck pas op het allerlaatste moment is gevraagd.
Vice-voorziter Dijkstra heeft Foekje in zijn woonplaats Hilversum uit de trein gehaald en te verstaan gegeven dat ze niet meer mocht lopen. Foekje is geschorst omdat ze de seksetest weigerde. Alle feiten vallen nu als puzzelstukjes in elkaar. De losse eindjes zijn bijeen gekomen.
Maar wat nu denken van de weigering van Dillema om naar de keuring te gaan? As ze, zoals veel mensen veronderstellen, in alle opzichten een vrouw was, dan was ze beslist naar de keuring gegaan. Kom maar op, zal ze gedacht hebben. Maar er was natuurlijk wel wat aan de hand met haar. Ze had mannelijke geslachtskenmerken als gevolg van een Y-chromosoom.
De KNAU heeft na de schorsing van Dillema alleen nog laten weten dat Foekje voorlopig rust moet houden op verzoek van de medische commissie. Dat was een gebruikelijke gang van zaken bij dergelijke schorsingen. De KNAU is vervolgens nooit meer teruggekomen op deze zaak. Er zijn ook nooit meer vragen gesteld. Niemand heeft protest aangetekend. Het jaarverslag meldt ook niets meer over de belangrijkste 200 meterloopster van 1950.
We kunnen nog een belangrijke conclusie trekken: de schorsing van Dillema vond op het hoogste niveau plaats. De visie dat de journalist Jan Blankers met wat kornuiten uit de KNAU verantwoordelijk was, kan de prullenbak in. Bovendien zaten er mensen in de TC en het bestuur die Foekje-gezind waren (De Vries/ Kappenburg). Zij zullen nooit zomaar akkoord zijn gegaan met een schorsing. Er zijn dus beslist deugelijke argumenten op tafel gekomen.
gepost door Rosa Spier op
19:43
<< Homepage