Geschiedvervalsing bij Andere Tijden Sport

Andere Tijden Sport heeft een boek uitgebracht. Andere Tijden Sport: 13 boeiende verhalen uit de Nederlandse sportgeschiedenis (Arbeiderspers). Ik heb uiteraard de bijdrage van Thomas Blom over Foekje Dillema gelezen. Het artikel Het mysterie van Foekje Dillema besluit met een bezoek aan Burum.

Thomas Blom brengt in 2010 een bezoek aan Burum waar Dillema bijna haar gehele leven woonde. Daar ontmoet hij de kroegbaas die zeker weet dat in augustus 2003 Fanny Blankers-Koen aan het eind van haar leven nog een laatste bezoek brengt aan Burum om een glimp op te vangen van Foekje vanuit het café aan de overkant. Je kunt het fragment hier zien. Wat schrijft Blom nu?

"Het was eind jaren tachtig", zegt hij [de kroegbaas]: "Aan dit tafeltje zat ze [Fanny]" 

Eind jaren 80 schrijft Blom? Dat is 15 jaar eerder dan de kroegbaas zegt. Hoe zit dat?

In jargon heet dat met een eufemisme datamassage. Je past de gegevens aan om toch je verhaal te kunnen blijven vertellen. In Bloms verhaal krijgt Fanny de schuld van de schorsing van Foekje. Blankers-Koen zou spijt hebben van haar optreden. Blom probeert de lezer te laten geloven dat Fanny nog één keer de mogelijkheid wil grijpen om, zo lezen we bij Blom zich te 'verzoenen met Foekje en het alsnog goed maken'. Maar Fanny was helemaal niet in Burum, niet in de jaren 80 en zeker niet in 2003.

In 2003 was Fanny ernstig dement en lag ze vastgebonden op haar bed. Dus 2003 kwam Blom niet van pas. Daarom tovert hij de jaren tachtig uit de hoge hoed. Dan klopt zijn verhaal weer. Nu kun je denken 'foutje' van Blom, maar nee. Ik heb Blom er al eerder op gewezen dat dit verhaal niet juist kan zijn.

Ik begrijp dat het een mooi dramatisch effect zou zijn geweest, zo aan het eind van zijn artikel: Fanny die met spijt terugkijkt op de schorsing van Foekje. Maar er was geen enkele reden voor Blankers-Koen voor dergelijke gevoelens. Foekje is door de Internationale Atletiek Federatie in 1950 opgeroepen voor een onderzoek. Een verplichte keuring voor alle deelnemers aan aanstaande het EK. Dillema is niet naar de keuring gegaan en vervolgens geschorst. Waarover zou Fanny spijt dan moeten hebben? Ze stond er volledig buiten. Het enige dat je haar kunt verwijten is dat ze niet tegen Foekje wilde lopen.

Er valt meer te zeggen over de poging tot bellettrie van Thomas Blom. "Foekje was een vrouw", laat hij de bioloog Grootegoed vertellen. Punt uit. Maar dat wisten we toch al. Het gaat er toch om wat er met haar aan de hand was! Als Andere Tijden Sport echte sportgeschiedenis zou bedrijven, hadden ze de geschiedenis van de schorsing van Foekje in een grote kader gezet. Het kader van de vele schorsingen in de sportgeschiedenis. Dan was duidelijk geworden dat Foekje een van de vele vrouwen was die dankzij een Y-chromosoom het veld moest verlaten. Het waren allemaal vrouwen. Ook Foekje. Maar wel vrouwen met een weeffoutje.