woensdag 23 januari 2013

Schaatsen met Huygens



De dichter Constantijn Huygens leerde schaatsen zo vermeldt zijn autobiografie. Op 82-jarige leeftijd legde Huygens zijn veelzijdige leven vast in een autobiografie, geschreven in Latijnse hexameters (het Neolatijn was de taal van de humanisten). Het werk heet Mijn leven verteld aan mijn kinderen. Behalve dichter was Constantijn Huygens ook schilder, secretaris van de oranjes en diplomaat, man van Sterre en vader vijf kinderen waaronder Christiaan die u kent van de de slingeruurwerken. In Mijn leven verteld aan mijn kinderen beschrijft Huygens zijn reizen als diplomaat. Hij moet een uitstekende spreker zijn geweest die zijn woorden zorgvuldig koos. Dat blijkt uit het feit dat tijdens moeizame onderhandelingen Koning Jacobus hem onverwacht tot ridder sloeg, Sir Huggens! Op de terugweg viel de kersverse ridder echter al van zijn paard en bleef verstrikt in de stijgbeugel hangen.

Het schaatsen komt ook aan bod in Mijn leven. Huygens vader Christiaan sr. Hechtte sterk aan de fysiek ontwikkeling van zijn zonen, dat wil zeggen dat kinderen van goede komaf – zoals de familie Huygens – zich voornaam en elegant moesten leren bewegen. Daarom deden Constantijn en Maurits veel aan buitensport. En, zoals Huygens het zelf zegt, leerde hij als Hollandse jongen natuurlijk ook schaatsen. Het schaatsen leerde hij van zijn gouvernant Jan Dedel, die zelf een bekwaam schaatsenrijder was. Huygens’ vader vond het uiteraard onvoldoende dat zijn zoons hun vrienden op snelheid klopten. Zij moesten vooral een voorname sierlijke slag beoefenen en Huygens vertelt dat hij die als kind perfect beheerste.

Voor Huygens was het van belang dat je de schaatsslag perfect diende uit te voeren: het bovenlichaam stil houden en bij je langse slagen zolang mogelijk op de buitenkant van de ijzers rijden. Huygens schaatste op de openbare baan en maakte trektochten op ondergelopen weilanden. Hij vertelt: “Als wij een vrijere ontspanning zochten en met een groepje trektochten maakten over de ondergelopen weilanden, was ik altijd onder de eersten te vinden, terwijl ik tegelijk op een sierlijke lichaamshouding, want ook bij dit soort ontspanning was mijn vader heel precies.” Ook Constantijn zelf leerde zijn zonen Constantijn en Christiaan schaatsen. Hij vertelt niet zonder trots:

“Ik deze winter liet ick Constantin ende Christiaan de schaetsen aenbinden, daerop zij in weinighe daghen soo wonderlick toenamen dat het wat vreemds om sien was, rydende terstond met goede gratie, vast, ende all heel rasch, naer hare krachten.”

Komende dagen schaatsgedichten van Huygens!