dinsdag 14 juni 2016

Waarom voetbal oorlog is

Dat voetbal oorlog zou zijn wordt als uitdrukking vaak toegeschreven aan Rinus Michels. Dat is niet juist, Michels heeft dat nooit gezegd. Wie wel?

Niet geheel.onbekend is dat George Orwell schreef 'it is war minus the shooting'. Hij schreef dat in 1945 in een kort artikel getiteld The Sporting Spirit. Hij is in dit stuk niet bepaald lovend over sportbeoefening. Lees het artikel hier

Maar er is ook een oudere bron in Nederland van de dichter Pancer (een pseudoniem genomen uit Van den Vos Reinaarde). Pancer schreef in het gedicht voetbal: het is oorlog om een leren ding. 


De gedachte dat er en verband is tussen sport en oorlog komt niet geheel uit de lucht vallen. Competitieve sport is immers pas opgekomen bij het ontstaan van de zogenoemde natiestaten in de 19e eeuw. Tussen de Grieks-Romeinse tijd en de negentiende eeuw was sport lang niet zo'n issue als nu. Sport was zelfs nagenoeg afwezig. Natuurlijk werd er geschaatst bijvoorbeeld en was er een kleine competitie op dorpsniveau, maar de emoties die sport nu oproept waarbij toeschouwers elkaar de kop inslaan, houdt verband met de natiestaat. Het is staat tegen staat, zoals oorlog dat ook is. Misschien moeten we daar van afstappen. De Olympische gedachte dat sport de naties verbroedert is plat gezegd gelul. Het brengt landen niet dichter bij elkaar. Breng daarom de beste atleten bij elkaar op de Spelen en als dat betekent dat er alleen Kenianen aan de marathon meedoen, soit! 

Maar dan het voetbal. Er is een EK en WK. In dergelijke competities spelen natiestaten tegen elkaar. Zolang je daaraan vasthoudt, moet je accepteren dat er oorlog van komt. Dat is inherent aan deze vorm van competitie. Voetbal heeft in tegenstelling tot andere sporten immers een grote aantrekkingskracht op hooligans. Zij voelen zich sterk verbonden met hun land en volk. Voetbal is geen spelletje.