Koud water bevriest sneller

Ken je het Mpemba-effect? Een student uit Tanzania ontdekte in de jaren 60 dat warme vloeistoffen in de diepvries eerder bevriezen dan koude. Het wonderlijke effect is keer op keer aangetoond, maar gaat zo tegen ons gevoel en de natuurkundige wetten in dat het ongeloofwaardig is. Er zijn diverse verklaringen over gepubliceerd. Daar ga ik me niet in verliezen.

Ik heb het nu gewoon buiten geprobeerd met water waarvoor de stelling van Mpemba ook opgaat. Vijf keer maar liefst, twee glaasjes met water. Eentje warm de ander koud. Op de vijf keer dat ik de glazen liet bevriezen, bevroor het koude water steeds als eerste. Er lag dus vier keer een laagje ijs op het koude water, terwijl het 'warme' water nog geheel vloeibaar was. En soms duurde het uren voordat het echt bevroor. Ik heb de glazen ook steeds verwisseld om te voorkomen dat het mogelijk aan het glas kon liggen. Op de foto (klikken) zie je dat er al ijs op het koude water ligt, in een geval was het effect veel sterker.



Voor het schaatsen is het experiment overigens niet van belang. De diepte van het water is veel belangrijker dan de temperatuur, net als de wind, de stroming en of er wel of geen brug boven het water is.