donderdag 17 september 2020

Het antisemitisme van Alma Mahler 2

Antisemitisme was bon ton in Wenen in 1900. Zoals mensen toen in rassenleer geloofden, wisten ze ook zeker dat Joden onbetrouwbaar waren en nog veel meer. Alma Mahler geloofde dat ook en ze was door haar privĂ©leraar Max Burckhardt geschoold in het antisemitisme. Ook haar stiefvader Carl Moll was antisemiet en later nationaal socialist. Toch keurde ook hij het huwelijk met Gustav Mahler goed. Hoewel hij er formeel geen stem in had.  Hoe kan dit zo gebeuren?

Zoals veel ander ingeroest racisme was het antisemitisme doorgaans onpersoonlijke discriminatie. Het gaat over een volk. Niet over Mahler. Dat lijkt hetzelfde maar is het niet. Zoals ook veel Nederlanders hun buitenlandse buurman met zijn kinderen beschermden tegen uitzetting. De oordelen over deze buurman zijn positief. Hij is niet zoals al die andere - lees onpersoonlijke - buitenlanders die het land uit moesten. Zo kun je dus in twee tegengestelde werelden prima functioneren. Je kunt de dissonantie tussen twee opvattingen oplossen. Alma trouwde met Gustav. Cultureel gesproken was hij ook de grootste vangst in Wenen.

Mensen kunnen verdomd goed met tegenstellingen omgaan. Trump wordt voluit gesteund door Evangelicals hoewel ze van Jezus’ leven moeten weten dat je je tegenstanders zelf vijanden met respect moet behandelen. Heb uw naaste lief. Ze zien dat Trump dat niet absoluut niet doet. Ze steunen hem toch omdat ze het idee ingeprent gekregen hebben dat hij door God is aangesteld. Omdat Trump zichzelf voortdurend in deze groep plaatst. En zo wordt een man die alles wat Jezus deed met voeten treedt vereerd door christenen.

Het kan verkeren