zaterdag 24 augustus 2024

XY kwadraat

 Toen ik in 2008 de biografie van intersekse-sporter Foekje Dillema publiceerde, was de term intersekse maar bij een kleine groep bekend. Het gaat ook om een relatief kleine groep van circa 200 vrouwen in ons land. Zij zwegen net als hun artsen. 

Na Caster Semenya zijn we beland bij Imane Khelif en heeft elke krant, nieuwszender en magazine wel een mening en een column. Ze weten van XY-vrouw en hoog testosteron. Maar het is toch net te ingewikkeld vaak. En dan rust hun redenering op drijfzand. 

Bij testosteron past alleen ‘hoog’. Toch is het veel interessanter hoe hoog? En hoe verhoudt dat ‘hoog’ zich tot mannen en vrouwen? Want alleen dan kun je een gewogen oordeel geven over eerlijkheid. En kun je misschien iets zeggen over hoe laag het moet worden. 

Caster Semenya weigerde haar T-waarde omlaag te brengen, hoewel het maar om een heel kleine stap ging. Maar in principe heeft ze gelijk en zouden ook artsen niet mee moeten werken aan medicatie voor kerngezonde vrouwen. Dat is geen taak van een arts. Bovendien kwam de grens - 5 nanomol p/l - volkomen willekeurig en dus niet onderbouwd uit de lucht vallen waardoor ook nog terecht de indruk ontstond dat  Semeya getreiterd werd. 

Beide partijen zetten hun hakken in het zand. Inmiddels wil Sebastiaan Coe, de man die haar deze eisen oplegde, voorzitter worden van het IOC. De man die zei dat Semenya bij de mannen mee moest doen. Hij kon op zijn vingers natellen dat Semenya bij de mannen op de 800 met op 100 meter achterstand zou worden gezet. Maar ze heeft daar ook niks te zoeken. Haar gender is vrouw. 

De redenering moet zo zijn: iedereen heeft recht op sport. Dus moet je mensen met een ‘andere’  geslachtsontwikkeling in een van beide categorieën m/v indelen. Wat chromosomen én hormonen aangaat zit een intersekse het dichtst bij de vrouwen. Ook haar uiterlijk is vrouw. Bovendien is haar gender vrouw, gender als: de wijze waarop de sporter zich zelf ziet. 

Je kunt ook de categorieën m/v aanpassen. Dat is al een heel oud idee. Bijvoorbeeld sporters indelen in testosteron-categorieën. Dan krijg je wedstrijden voor mensen met bijvoorbeeld meer dan twee (sets) geslachtschromosomen: XXY of XX/XY. Kinderen van een mindere god. Dat gaat niet werken. Man-vrouw is de meest logische indeling.