De eerste zwarte knecht van de Sint

De oudst bekende Zwarte Piet is niet de knecht van Jan Schenkman in zijn kinderboek over de Sint. Dat was 1850. Al in 1828 zag de dichter Alberdingk Thijm een zwarte knecht op een 'strooiavond' op de Herengracht in Amsterdam. Hij was als kind uitgenodigd op een groot sinterklaasfeest waar 40 tot 50 kinderen waren. Alberdingk Thijm beschrijft het voorval veel later maar met grote precisie, zodat we mogen aannemen dat het verhaal authentiek is. De kroesharige neger droeg geen gard maar een korf met allerlei lekkers. Terwijl de kinderen zongen ging: 

Het aantal zwarte Amsterdammers kon je in 1828 op een hand tellen, dus deze Piet maakte indruk. Of het om een slaaf ging of een bediende weten we niet. In ieder geval is een heilige met een slaaf ondenkbaar in de katholieke kerk. En zeker als deze kinderen naar goed gebruik gedoopt waren, moesten zij vrij kunnen leven volgens de kerkleer. 

In 1850 het jaar waarin ook de eerste afbeelding van een zwarte knecht verschijnt bij Schenkman, schrijft Alberdingk Thijm al over Pieter m'n knecht. Hij krijgt in dat jaar dus ook al zijn naam. Nog geen Zwarte 'Piet' dat komt pas 50 jaar later. Maar dat de knecht zwart was is dan al wel duidelijk. Zwarte kinderen als huisknecht waren overigens populair in de rijke kringen. Een soort modeverschijnsel kun je zeggen. Hoewel geen slaaf hadden deze kinderen niets in te brengen, maar dat gold voor al het personeel natuurlijk.